Dalak, batın sol üst kesiminde, diafram altında bulunan bir organdır. Komşuluğunda mide, pankreas, kalın barsak. sol böbrek ve böbreküstü bezi bulunur. Dalağın toplardamarı, barsaklardan gelen toplardamarla birleşerek, karaciğere giden ana toplardamar olan portal veni oluşturur. İnsanların %10-30′ unda dalakla birlikte aksesuar dalak adı verilen daha küçük dalaklar bulunur. Boyutlarının artmasına splenomegali, aşırı aktif hale gelerek kan hücrelerini zamanından önce yıkmasına ise hipersplenizm denilmektedir.
Dalağın görevleri nelerdir?
- Kemik iliği hastalıklarında kırmızı kan hücreleri yapımı
- Beyaz kan hücrelerinden lenfositlerin yapımı
- Yaşlanmış ve anormal kırmızı kan hücrelerinin yıkımı
- Hastalıklara neden olan mikroorganizmaların tutulması ve antikor üretilmesi
- Dalağı alınmış hastalar başta kapsüllü bakteriler olmak üzere enfeksiyonlara duyarlı hale gelirler.
- Bu yüzden operasyondan önce bazı aşıların yapılması ve hastaların bilgilendirilmesi gereklidir.
Dalak büyümesi sonucu neler olur?
- Batın solunda sol omuza da vuran ağrı hissi ve dolgunluk
- Trombosit sayısının azalmasına bağlı kanamalar
- Kırmızı kan hücre sayısının azalmasına bağlı anemi, halsizlik, yorgunluk
- Enfeksiyonlar
Teşhis
- Fizik muayene
- Ultrasonografi
- Bilgisayarlı Tomografi
- Manyetik Rezonans Görüntüleme
Dalak embolizasyonu kimlere yapılır?
- Dalağın büyümesine bağlı trombosit ve beyaz kan hücre sayısının azalması
- Karaciğer nakli sonrası dalağın karaciğer atardamarına giden kanı çalması (Steal Sendromu)
- Siroza bağlı dalağın atardamarında varislerin olması
Tedavi
-
Cerrahi tedavi
-
- Cerrahi operasyonla dalağın alınmasıdır.
-
Endovasküler tedavi
-
- Anjiyo yöntemi ile dalağı besleyen atardamar içerisine kateterler ile girilerek, çok küçük kürecikler veya koil adı verilen maddeler ile bu damarların kapatılmasıdır.
- Genellikle dalağın yaklaşık 1/2 – 2/3′ lük kısmının embolize edilmesi hedeflenir.
- Beslenmesi bozulan dalak dokusu zamanla küçülmeye başlar.
- İşlem lokal anestezi ve sedasyon altında gerçekleştirilir.
- Embolizasyon işleminden sonra takip amacıyla genellikle bir gün hastanede yatış gerekir.
- İşlem sonrası trombosit sayısı yükselmeye başlar ve 1-2 hafta içerisinde üst seviyelere çıkar.
Dalak Embolizasyonu işleminin riskleri nelerdir?
- Dalağın embolize olan bölümünde apse gelişmesi
- Dalağın kapsülünün yırtılması
- Kanama
- Pankreatit
Dalak Embolizasyonu işleminin avantajları nelerdir?
- Cerrahi operasyon olmadığından kesi izi olmaz ve işlem iğne deliği kadar küçük bir noktadan atardamara girilerek gerçekleştirilir.
- Dalağın tamamı etkilenmediğinden geride kalan sağlam dalak dokusu fonksiyonlarına devam edebilir.
Diğer embolizasyon tedavileri konusunda bilgi almak için aşağıdaki bağlantıları inceleyebilirsiniz.
- Miyom embolizasyonu
- Prostat embolizasyonu
- Kanamaların embolizasyonu
- Gonadal ven embolizasyonu
- Hemoroidal arter embolizasyonu
- Sol gastrik arter embolizasyonu
- Testiküler ven embolizasyonu