Biyopsi işlemi, hastalık olduğu düşünülen doku, organ veya kitleden özel iğnelerle küçük parçalar alınması işlemidir. Amacı, hastalık olduğu düşünülen dokudaki hücrelerin mikroskop altında incelenerek hastalığın saptanması ve saptanan hastalığa yönelik uygun tedavinin planlanmasıdır.
Biyopsi işlemi nasıl yapılır?
- İşlemi görüntüleme yöntemleri (ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, floroskopi veya manyetik rezonans) kılavuzluğunda gerçekleştirilir.
- Görüntüler incelenerek örnek alınacak dokuya ulaşılabilecek en kısa ve en doğru yol tespit edilir.
- İğne giriş yeri ve çevresi antiseptik solüsyonlarla temizlenerek steril örtü ile kapatılır.
- Lokal anestezik madde kullanılarak, ciltten biyopsi alınacak bölgeye kadar uyuşturulur.
- Hasta fazla endişeliyse işlem sırasında sedasyon işlemi uygulanır.
- Özel iğnelerle biyopsi alınacak dokuya ilerlenir ve parçalar alınır.
- Alınan parçalar özel solüsyonlara konularak patoloji laboratuvarına gönderilir.
Biyopsi işlemi için hastanede yatış gerekir mi?
- İşlemlerin büyük çoğunluğu günübirlik işlemler olup hastanede yatış gerektirmez.
- Tiroid biyopsisi işleminden hemen sonra günlük yaşama dönülebilir.
- Karaciğer, böbrek, kemik, akciğer, prostat ve meme biyospilerinde hasta genellikle birkaç saat gözetim altında tutularak takip edildikten sonra taburcu edilir.
İşlemden önce yapılması gerekenler nelerdir?
- Hasta başka bir hastalığı nedeniyle kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsa bu ilaçların kesilmesi ya da kesilemeyecek durumda ise daha kısa süre etkili kan sulandırıcı ilaçlarla değiştirilmesi gerekir.
- İşlem öncesi özellikle hastanın trombosit sayısı ve kanama zamanını gösteren tahliller yapılır.
- işlem sırasında hastaya damar yolundan sedasyon yapılacak ise 6 saatlik açlık gerekir.
İşlem ağrılı mıdır?
- İşlemde kullanılan lokal anestezik maddeler ağrı duyusunu ortadan kaldırarak etki gösterirler.
- İğne giriş yerinden başlayarak örnek alınacak olan bölgeye kadar lokal anestezik madde verilerek işlemin ağrısız olması sağlanır
- Özellikle işlem konusunda endişe duyan hastalara işlem sırasında damar yoluyla sedasyon ve analjezi yapılarak işlemin çok daha konforlu olması sağlanabilir.
Biyopsi türleri nelerdir?
-
Trucut (parça) biyopsi
-
- İşlem yapılacak dokudan özel iğneler ile yaklaşık 1 mm kalınlığında ve 1-2 cm uzunluğunda parçalar alınması işlemidir.
-
İnce iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB)
-
- Biyopsi yapılacak dokudan enjektör ve enjektör iğneleri kullanılarak aspirasyon yapılması işlemidir.
-
Açık biyopsi
-
- Cerrahi olarak dokunun çıkartılması işlemidir.
İşlemin riskleri nelerdir?
- Kanama
- Enfeksiyon
- Komşu organ hasarı
- Akciğer biyopsisinde akciğer zarları arasına hava girmesi (pnömotoraks)
Biyopsi yapılan organlar
-
Tiroid Biyopsisi
-
- Tiroid bezindeki nodüllerden ya da tiroid bezinin kendisinden İİAB (ince iğne aspirasyon biyopsisi) şeklinde çok küçük iğnelerle aspirasyon yapılması işlemidir. Özellikle tiroid bezi kapsülü ağrıya hassas olduğundan, kapsülün uyuşturulması biyopsiye bağlı ağrıyı ortadan kaldıracaktır.
-
Karaciğer Biyopsisi
-
- Karaciğerin kendi dokusundan veya karaciğer içerisinde bulunan kitleden özel iğnelerle parça alınması işlemidir. Karaciğer kapsülü ağrıya hassas olduğundan, kapsülün uyuşturulması biyopsiye bağlı ağrıyı ortadan kaldırır.
-
Akciğer Biyopsisi
-
- Akciğer içerisinde bulunan kitlelerden İİAB ya da parça biyopsisi alınması işlemidir. İİAB ile çoğu zaman yeterli örnek alınamadığından daha çok parça biyopsi yapılması önerilmektedir. Lokal anestezi sonrası biyopsi alınacak kitleye özel bir iğne ile girilir ve daha sonra bu iğne içerisinden tru-cut iğne ilerletilerek yeterli örnek alınıncaya kadar biyopsi işlemi gerçekleştirilir. Akciğeri çevreleyen plevra adı verilen zar ağrıya hassas olduğundan bu zarın uyuşturulması ağrıyı ortadan kaldırır.
-
Kemik Biyopsisi
-
- Kemikte daha önce saptanmış olan hastalıklı bölgeden veya kitleden kemik biyopsi iğneleri kullanılarak biyopsi yapılması işlemidir. Kemiğin dış kısmındaki periost adı verilen yapı ağrıya hassas olduğundan bu yapının uyuşturulması ağrıyı ortadan kaldırır.
-
Lenf Nodu Biyopsisi
-
- Vücutta herhangi bir yerde anormal olarak büyümüş lenf bezlerinden İİAB ya da parça alma işlemidir.
-
Böbrek Biyopsisi
-
- Böbreğin kendi dokusundan ya da böbrekte bulunan kitleden parça alma işlemidir. Böbrek kapsülü ağrıya hassas olduğundan kapsülün uyuşturulması ağrıyı ortadan kaldırır.
-
Meme Biyopsisi
-
- Meme dokusunda saptanan kitleden parça alma işlemidir. İşlem genellikle ultrasonografi kılavuzluğunda ve lokal anestezi ile yapılır.
-
Prostat Biyopsisi
-
- Prostat bezinden parça alma işlemidir. İşlem genellikle lokal anestezi ve sedasyon altında gerçekleştirilir.
İlgili bağlantılar
