Ayak damar tıkanıklığı, ayağın atardamarları veya toplardamarlarından kaynaklanabilir ve kaynaklandığı lokalizasyona göre bulgular verir.
Ayak atardamar tıkanıklığı bulguları
- Ayaklarda soğukluk ve renk değişikliği
- Parmaklarda uyuşma
- Yürümekle baldırda kramp ve ağrı
- İyileşmeyen ayak yaraları
- İleri dönemde istirahat ağrısı
Ayak toplardamar tıkanıklığı belirtileri
- Ayaklarda renk değişikliği
- Ödem
- Ağrı ve kramp
- Yaralar
Risk faktörleri
- Sigara kullanımı
- Şeker hastalığı
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Stres oluşturan faktörler
- Kolesterol yüksekliği
- Genetik faktörler
Ayak Damar Tıkanıklığı Teşhis yöntemleri
- Fizik muayene
- Doppler Ultrasonografi incelemesinde damarlarda daralmalar veya tıkanmalar saptanabilir. Tıkalı damarlar içerisinden sinyal alınmaz. Davar duvarlarındaki kalsifiye plaklar Doppler incelemede ses dalgasının geçişine izin vermeyebilir ve bu nedenle atardamar lümeninden sinyal alınamayabilir. Bu durumlarda bilgisayarlı tomografi incelemesi hem damarların hem de plakların daha iyi değerlendirilmesini sağlayacaktır.
- Bilgisayarlı Tomografi Anjiografi (BTA)
- Manyetik Rezonans Anjiografi (MRA)
- Konvansiyonel Anjiografi
Ayak damar tıkanıklığı tedavi yöntemleri
-
Balon anjioplasti
- Tıkalı veya daralmış damarlardan kateter adı verilen ince borular ve kılavuz tellerle geçilmesini takiben, kılavuz tel üzerinden ilerletilen bir balonun şişirilerek damarın genişletilmesi işlemidir.
-
Stent yerleştirilmesi
- Dizaltı atardamar ve toplardamar tıkanıklıklarında stent yerleştirilmesi işlemi balon anjiyoplastiye yanıt verilmemesi durumunda tercih edilmektedir.
-
Aterektomi
- Damar duvarlarındaki plakların bir cihaz yardımı ile temizlenmesi işlemidir.
-
Tombektomi
- Damar içerisindeki pıhtının kateterler ya da özel cihazlarla çıkarılması işlemidir.
-
Tromboliz
- Pıhtı eritici ilaçlar kullanılarak damar içerisindeki pıhtının eritilmesi işlemidir.
-
By-Pass
- Cerrahi olarak iki sağlam damar arasına yapay bir damar yerleştirilerek akımın sağlanması işlemidir.
Ayak damar tıkanıklığı tedavisi sonrası yapılması gerekenler
- Tütün ürünlerinden uzak durulması. Tütün ürünlerinde bulunan maddeler damar iç tabakasına zarar vererek damar duvarında plak ve damar içerisinde pıhtı oluşmasına neden olduğundan mutlaka uzak durulmalıdır.
- Her gün 45 dk yürüyüş – egzersiz. Yürüyüş ve egzersiz kandaki iyi huylu kolesterol miktarını arttırarak damar sağlığını olumlu yönde etkiler.
- Stres oluşturan faktörlerden uzak durulması
- Sağlıklı beslenme
- Kan şekeri ve kolesterol kontrolü
- Doktorunuzun vermiş olduğu ilaçları düzenli kullanmak
